“Diploma inflatie”
Hoe het HBO diploma een vereiste werd voor middelmatige functies.
“Vergeleken met 2015 is er in 2021 veel meer erkenning en begrip voor het feit dat meer bachelors in je bedrijf stoppen niet positief is,”
Het is bijna een no-brainer als je er eenmaal op wijst. Het eerste wat CEO’s doen is hun HR-persoon bellen en zeggen: ‘Wordt er in onze vacatures een diploma van een vierjarige HBO/universitaire opleiding gevraagd? En als dat zo is, stop daar dan mee. ‘Er zijn heel sterke financiële redenen voor right sizing. Het gaat niet alleen om het salaris – je verlaagt de kosten van het personeelsverloop, verhoogt de productiviteit en het behoud van personeel. Dit zijn belangrijke zaken voor bedrijven, en zij begrijpen dit. Ze zien in dat ze zichzelf alleen maar pijn doen als ze de inflatie van diploma’s volgen.

Origineel Engelstalig artikel
Elf jaar geleden besefte Allie Cornett dat ze niet klaar was voor de universiteit en dat ze geen belangstelling meer had voor de geologiestudie die ze aan een universiteit in Hawaï volgde. Ze verliet de school en ging in de horeca werken als reisleidster. De volgende tien jaar liep ze herhaaldelijk tegen dezelfde muur op.
“Ik heb meerdere keren te horen gekregen dat ik een geweldig cv heb, en veel ervaring, maar geen diploma… dus geen mogelijkheden om hogerop te komen,” zegt Cornett, 33. Bij het laatste bedrijf waar ze werkte, solliciteerde ze vijf jaar lang voortdurend naar openstaande managementfuncties, “alleen om ze niet te krijgen omdat iemand met minder ervaring, maar die wel een diploma had, ze wel kreeg”.
Cornett is het slachtoffer van een fenomeen dat ‘diploma-inflatie’ wordt genoemd: de stijgende vraag naar bachelordiploma’s voor banen waarvoor dat niet altijd nodig was, en waarschijnlijk nu ook niet.
Het is een wijdverbreid probleem, zegt Manjari Raman, directeur van het project van de Harvard Business School over het beheer van de toekomst van werk. Volgens een rapport uit 2017 waar Raman aan meeschreef, “is de diploma-kloof – de discrepantie tussen de vraag naar een universitair diploma in vacatures en de werknemers die momenteel in die baan zitten en een universitair diploma hebben – aanzienlijk. In 2015 bijvoorbeeld vroeg 67% van de vacatures voor productiesupervisors om een universitair diploma, terwijl slechts 16% van de productiesupervisors in dienst er een had.”
Met andere woorden, de mensen die momenteel het werk doen, hebben geen diploma, maar als zij met pensioen gaan of hun functie neerleggen, wordt dat wel van hun vervangers verwacht. Dit leidt tot een systeem waarin bedrijven moeite hebben om banen te vervullen en onnodige kosten maken, terwijl ervaren, bereidwillige werknemers in de kou blijven staan. De inflatie van diploma’s is al tientallen jaren een groot probleem op de arbeidsmarkt, maar het probleem is nog nijpender nu we te maken hebben met een post-pandemische economie die een serieuze – en snelle – reboot nodig heeft.
Dezelfde banen, nieuwe vaardigheden
De inflatie van het aantal diploma’s is het duidelijkst in wat Raman “banen met middelbare kwalificaties” noemt – banen waarvoor meer dan een middelbareschooldiploma nodig is, maar minder dan een universitair diploma. Voor veel van die banen wordt nu een vierjarige graad gevraagd, terwijl slechts een derde van de Amerikaanse volwassenen die heeft. Wereldwijd is het nog grimmiger.
Minder dan 7% van de wereldbevolking heeft een bachelordiploma.
Deskundigen die het fenomeen bestuderen, zeggen dat het, althans gedeeltelijk, te wijten is aan de steeds grotere rol van de technologie. “Raman: “Het zaadje voor de inflatie van diploma’s werd geplant toen de aard van de banen veranderde. “Meer en meer automatisering creëerde banen die hetzelfde heten maar andere competenties vereisen.”
Ze geeft het voorbeeld van een veiligheidslijnwerker die voor een nutsbedrijf werkt. “Twee decennia geleden had je het over iemand die langs een paal omhoog schuifelde. Je moest fysiek sterk zijn en in alle weersomstandigheden kunnen werken, en dat maakte je succesvol”, zegt ze. “Nu is dat werk heel anders. Je zit in een pneumatische machine. Je gebruikt een smart device om verbinding te maken met het centrale hoofdkwartier om het probleem te achterhalen. Je gebruikt nog steeds je handen, maar er komt ook veel data-input op je af via technologie.”
De mensen die het werk nu doen, hebben geen diploma, maar als ze met pensioen gaan of hun functie neerleggen, wordt dat wel van hun vervangers verwacht.
Een versie van deze verschuiving is aanwezig in zowat elke andere industrie die je kunt noemen. “Naarmate er meer automatisering kwam, werd er meer gevraagd van deze werknemers om sociale vaardigheden te tonen. Wat je nu nodig had, was iemand die met een klant kon praten, die het probleem kon verwoorden en het probleem kon oplossen,” zegt Raman. Maar in plaats van op zoek te gaan naar kandidaten met deze specifieke kwalificaties, kozen veel bedrijven voor de makkelijke weg en gebruikten ze het vierjarige universitaire diploma als vervanging: ‘Ik weet dat als ze een diploma hebben, ze een iPad kunnen gebruiken. Ze kunnen Excel gebruiken’.
Die banen zijn dan moeilijk in te vullen, omdat zelfs middelmatig geschoolde werknemers met ervaring worden uitgesloten door geautomatiseerde sollicitatiehulpmiddelen die degenen zonder diploma uitsluiten. “Veel banen die synoniem zijn met een middenklasse levensstijl en opwaartse mobiliteit – zoals supervisors, ondersteunende specialisten, vertegenwoordigers, inspecteurs en testers, klerken en secretaresses en administratieve assistenten – worden nu beschouwd als moeilijk in te vullen banen omdat werkgevers de voorkeur geven aan kandidaten die afgestudeerd zijn,” aldus het Harvard Business School-document.
Onbetrouwbare signalen
Deze focus op diploma’s creëert een situatie van uitsluiting, waarvan volgens Ray Bachan, universitair hoofddocent aan de Business School van de Universiteit van Brighton, “het ergste scenario een gebrek aan intergenerationele mobiliteit is. Het heeft allemaal sociale connotaties”. Minder welvarende ouders hebben minder kans om kinderen te hebben die naar de universiteit gaan, legt hij uit. En wanneer die kinderen moeite hebben om een baan te vinden, is het resultaat een generatie die niet succesvoller is dan de generatie daarvoor.
Van cruciaal belang is dat de inflatie van het aantal diploma’s een aanzienlijk effect heeft op bevolkingsgroepen die minder kans maken om af te studeren aan een vierjarige opleiding. In de Verenigde Staten krijgen zwarte en Latino studenten respectievelijk slechts 11% en 14% van de jaarlijkse bachelordiploma’s.
En al deze sociaal schadelijke praktijken leiden niet eens tot een beter presterende beroepsbevolking. Als mensen die een diploma hebben, terechtkomen in banen voor middelmatige vaardigheden waarvoor de specialisaties die ze hebben gestudeerd eigenlijk niet nodig zijn, zijn ze over het algemeen onderproductief en raken ze snel “ontgoocheld”, zegt Raman. “Er is een groot verloop, omdat ze niet gelukkig waren met wat een middengeschoolde werknemer zou kunnen en moeten doen.”
Het verloop verhoogt de kosten van de bedrijven. Voeg daarbij het feit dat werkgevers afgestudeerden tot 30% meer betalen, en het is duidelijk dat een systeem van inflatie van diploma’s noch de werknemer noch de werkgever ten goede komt.
De enigen die wel lijken te profiteren van de inflatie van diploma’s zijn de academische instellingen in de wereld, die het aantal inschrijvingen tussen 2000 en 2014 meer dan zagen verdubbelen. In het Verenigd Koninkrijk, waar graden worden gerangschikt op basis van academische prestaties, is er nog een andere dimensie aan inflatie. Niet alleen hebben de universiteiten daar het totale aantal diploma’s sinds 1990 vervijfvoudigd, maar het aantal studenten dat de school verlaat met een eersteklas onderscheiding (het hoogst gewaardeerde diploma) is omhooggeschoten van 7% in 1997 naar 30% in 2019.
Diploma-inflatie heeft een grote impact op bevolkingsgroepen die minder kans maken om af te studeren aan een vierjarige opleiding
“Bachan: “Het kan te wijten zijn aan betere onderwijsmethoden, betere faciliteiten, uitgebreidere bibliotheken, het internet. Maar waarschijnlijker is dat veranderingen in de beoordelingsalgoritmen betekenen “dat het gemakkelijker is om een hoger diploma te halen dan in het verleden”. Daardoor worden werknemers die geen diploma hebben nog meer benadeeld in een beroepsbevolking die wordt overspoeld door sollicitanten met topdiploma’s.
Maar ook dit is uiteindelijk slecht voor zowel werkgevers als hun toekomstige werknemers. Academische diploma’s zijn bedoeld om werkgevers een signaal te geven over hoe goed sollicitanten zijn. De inflatie van diploma’s, zegt Bachan, maakt die signalen onbetrouwbaar. “Er zijn nu zo veel mensen met goede diploma’s, dat het voor werkgevers moeilijk wordt om de mensen te selecteren die daadwerkelijk over de hoogste vaardigheden beschikken.”
‘Stop daarmee’
Er is geen reden om te verwachten dat het aantal mensen dat een diploma haalt aanzienlijk zal dalen; hoewel de inschrijvingen aan Amerikaanse instellingen in 2020 in totaal met 2,5% zijn gedaald, zijn er aanwijzingen dat er in de loop van het jaar meer mensen – velen van hen ouder dan de gemiddelde collegestudent – terugkeren naar diplomaprogramma’s. In het Verenigd Koninkrijk registreerde de Universities and Colleges Admissions Service de afgelopen zomer een aanzienlijke stijging van het aantal kandidaten van 35 jaar en ouder.
Allie Cornett behoort tot deze teruggekeerden; toen de vakantiebestemming in Californië waar zij werkte sloot wegens het coronavirus, verhuisde zij naar Oregon en werd toegelaten tot een bacheloropleiding in outdoor adventure leadership aan de Southern Oregon University. De pandemie, zegt ze, “gaf me een kans om me echt te concentreren op wat ik wilde van school en van mijn toekomstige carrière”.
Toch zou ze kunnen afstuderen in een andere wervingsomgeving, want hoewel diploma-inflatie een probleem is dat al tientallen jaren speelt, kan de pandemie de deur hebben geopend voor grote veranderingen. “In het algemeen”, zegt Raman, “vinden we Covid als een röntgenapparaat. Het legt de problemen in de economie op een grimmige manier bloot.” Om in een post-pandemische economie te overleven, zullen bedrijven ontdekken dat het afschaffen van de inflatie van diploma’s hen een instroom van talent geeft en geld bespaart. Het is een richting die grote bedrijven voor 2020 opgingen, maar Raman zegt nu te verwachten dat de inflatie van diploma’s nog sneller zal worden teruggedraaid.
“Het is bijna een no-brainer als je er eenmaal op wijst,” voegt Raman toe. “Het eerste wat CEO’s doen is hun HR-persoon bellen en zeggen: ‘Wordt er in onze vacatures een diploma van een vierjarige universitaire opleiding gevraagd? En als dat zo is, stop daar dan mee. ‘Er zijn heel sterke financiële redenen voor right sizing. Het gaat niet alleen om het salaris – je verlaagt de kosten van het personeelsverloop, verhoogt de productiviteit en het behoud van personeel. Dit zijn belangrijke zaken voor bedrijven, en zij begrijpen dit. Ze zien in dat ze zichzelf alleen maar pijn doen als ze de inflatie van graden volgen.”
Raman merkt op dat mammoetbedrijven, waaronder Amazon en Walmart, het probleem al lang voor de pandemie onderkenden. Amazon lanceerde in 2019 een programma van 700 miljoen dollar (512 miljoen pond) om onderwijs en opleiding te bieden aan zijn bestaande werknemers zonder diploma, met het idee dat het kosteneffectiever is om zittende werknemers op te leiden voor managementfuncties. (Walmart is in 2017 met een soortgelijk programma begonnen). Raman zegt dat deze bedrijven, en andere, ook zijn begonnen met het schrappen van willekeurige diploma-eisen voor banen voor middelmatige vaardigheden. Het beleid van de grote bedrijven heeft de neiging om door te sijpelen naar middelgrote en kleine bedrijven. Volgens haar blijkt uit voorlopige gegevens dat dit al begint te gebeuren.
“Vergeleken met 2015 is er in 2021 veel meer erkenning en begrip voor het feit dat meer BA’s in je bedrijf stoppen niet positief is,” zegt ze. “Pre-Covid wisten we dat diploma-inflatie iets was dat niet goed was voor bedrijven en niet goed voor werknemers. Na Covid moeten we dat onthouden en de economie zo heropbouwen dat ze niet alleen werkt voor mensen met een vierjarig universitair diploma, maar ook voor de vele honderdduizenden mensen die dat niet hebben, maar die wel ervaring en kwalificaties hebben en graag willen werken.”
Komp u ter hulp
Corona proof
